กวิทัปปณนีติแปล_๓. ผู้รู้นีติศาสตร์ดีอย่างไร?

๑. ปณฺฑิตกณฺฑ
#ผู้รู้นีติศาสตร์ดีอย่างไร?#
๓.
นีติ สาโร มนุสฺสานํ, มิตฺโต อาจริโยปิ จ;
มาตา ปิตา จ นีติมา, สุตวา คนฺถการโกฯ

“นีติศาสตร์ เป็นแก่นสารของมนุษย์ทั้งหลาย
เป็นประดุจมิตร ครูอาจารย์ และมารดาบิดา,
ผู้มีนีติศาตร์ นับเป็นนักปราชญ์  อาจรจนาคัมภีร์ได้.“

(#กวิทัปปณนีติ, หมวดบัณฑิต, คาถาที่ ๓)

……………….

ศัพท์น่ารู้ :

#นีติ (การนำไป, การแนะนำ, กฏ, ข้อบังคับ, ธรรมเนียม, ประเพณี) นีติ+สิ
#สาโร (สาระ, แก่น) สาร+สิ
#มนุสฺสานํ (ของมนุษย์ ท.) มนุสฺส+นํ
#มิตฺโต (มิตร, เพื่อน) มิตฺต+สิ
#อาจริโยปิ (แม้อาจารย์) อาจริโย+อปิ
#จ (ด้วย, และ) นิบาตในอรรถสมุจจยะ (รวบรวมบท)
#มาตา (แม่, มารดา) มาตุ+สิ
#ปิตา (พ่อ, บิดา) ปิตุ+สิ
#นีติมา (ผู้มีนีติ, ผู้รู้นีติศาสตร์) นีติวนฺตุ+สิ, วนฺตุ ปัจจัยในตทัสสัตถิตัทธิต.
#สุตวา (ผู้มีสุตะ, ผู้มีความรู้, นักปราชญ์) สุตวนฺตุ+สิ
#คนฺถการโก (ผู้กระทำคันถะ, เขียนหนังสือ, รจนาคัมภีร์) คนฺถ+การก > คนฺถการก+สิ

ว่าไปแล้วคาถาคล้ายกันกับคาถาที่ ๒ ในคัมภีร์โลกนีติ.

……………….