โลกนีติปาฬิแปล_๗....หมวดเบ็ดเตล็ด / ปกิณณกกัณฑ์คาถา

๗. ปกิณฺณกกณฺโฑ

๑๓๘.

อิตฺถิมิสฺเส กุโตสีลํ, มํสภกฺเข กุโตทยา;

สุราปาเน กุโตสจฺจํ, มหาโลเภ กุโตหิรี;

มหาตนฺเท กุโตสิปฺปํ, มหาโกเธ กุโตธนํฯ

๑๓๙.

สุรา โยโค วิกาโล จ, สมชฺชจรณาลสํ;

ขิฑฺฑาธุตฺโต ปาปมิตฺโต, โภคนาสมุขา อิเมฯ

๑๔๐.

ทิวา นาทิกฺขา วตฺตพฺพํ, รตฺโต นาวจเนน จ;

สญฺจเรยฺย ภยา ภีโต, วเน วนจรี ยถาฯ

๑๔๑.

ชีวนฺตาปิ มตา ปญฺจ, พฺยาเสน ปริกิตฺติตา;

ทุกฺขิโต พฺยาธิโต มูฬฺโห, อิณวา นิตฺยเสวโกฯ

๑๔๒.

อนาคตํ ภยํ ทิสฺวา, ทูรโต ปริวชฺชเย;

อาคตญฺจ ภยํ ทิสฺวา, อภีโต โหติ ปณฺฑิโตฯ

๑๔๓.

นิทฺทาลุโก ปมตฺโต จ, สุขตฺโต โรควาลโส;

มหิจฺโฉ กมฺมาราโม จ, สตฺเตเต สตฺถวชฺชิตาฯ

๑๔๔.

ทุคฺคตํ คจฺฉ เห ลาภ, ลาภี ลาเภน ปูรติ;

ถเล ปวสฺส ปชฺชุนฺน, สินฺธุ อาเปน ปูรติ;

นตฺถิทํ กมฺมปฺปธานกํฯ

๑๔๕.

น หิ โกจิ กเต กิจฺเจ, กตฺตารํ สมุเปกฺขเต;

ตสฺมา สพฺพานิ กิจฺจานิ, สาว เสเสน การเยฯ

๑๔๖.

ตูลํ สลฺลหุกํ โลเก, ตโต จาปลฺลชาติโก;

ตโต วุฑฺฒมโนวาโท, ปมตฺโต พุทฺธสาสเนฯ

๑๔๗.

ปาสาณฉตฺตํ ครุกํ, ตโต เทวานจิกฺขณํ;

ตโต วุฑฺฒานโมวาโท, ตโต พุทฺธสฺส สาสนํฯ

๑๔๘.

กายสฺส ทกฺขิณ หตฺโถ, โทโส เอตฺถ กนิฎฺฐโก;

กณฺณฆานานมกฺขีนํ, วาโม ตุ ปาทปาสโกฯ

๑๔๙.

ตมฺพูลสฺส มชฺฌ ปตฺเต, กุเวโร รกฺขตี สทา;

มูลมฺหิ รกฺขติ ยกฺโข, อคฺคมฺหิ กาลกณฺณิกา;

ตานิ ภุญฺเชยฺย ฉินฺทิตฺวา, สิรี เอวํ ปวฑฺฒติฯ

๑๕๐.

สมฺปุณฺณรกฺโข พฺรหฺมาว, อจฺจุรกฺโข จ พิสฺสโณ;

ตสฺมา หิ เต ปูชยนฺตุ, สทา มาเนนฺติ ตํ นรํฯ

๑๕๑.

โคณา หิ สพฺพคิหีนํ, โปสกา โภคทายกา;

ตสฺมา หิ มาตา ปิตูว, มานเย สกฺกเรยฺย จฯ

๑๕๒.

เย จ ขาทนฺติ โคมํสํ, มาตุ มํสํว ขาทเร;

มเตสุ เตสุ คิชฺฌานํ, ทเท โสเต จ วาหเยฯ

๑๕๓.

คุรุสิทฺโธ สิปฺปารมฺโภ, รวิ โสกฺรา จ มชฺฌิโม;

น สิปฺโป พุทฺธจนฺทโร, โสรี องฺคา จ มรณํฯ

๑๕๔.

อฎฺฐมิยํ คุรุํ หนฺติ, สิสฺสํ หนฺติ จตุทฺทสิํ;

สิปฺปํ หนฺติ ทส สิปฺปํ, มาตาปิตา จ ปุณฺณมึฯ

๑๕๕.

นาฬิกํ สตฺต น ภุญฺเช, น ลาพุํ นวมํ ตถา;

ทฺวาทส ปฺรินฺนํตฺริมินํ, ภุญฺเช สิปฺปํ วินสฺสติฯ

๑๕๖.

เอกํ จเช กุลอตฺถํ, คามสฺสตฺถํ กุวํ จเช;

คาม จเช ชนปทตฺถํ, อตฺตตฺถํ ปถวิํ จเชฯ

๑๕๗.

เทสํ โอสฺสชฺช คจฺฉนฺติ, สีโห สปฺปุริโส คโช;

ตตฺเถว นิธนํ ยนฺติ, กาโก กาปุริโส มิโคฯ

๑๕๘.

ยมฺหิ ปเทเส น มาโน, น เปมํ น จ พนฺธวา;

น จ วิชฺชาคาโห โกจิ, น ตตฺถ วสนํ กเรฯ

๑๕๙.

จรตฺเยเกน ปาเทน, ติฎฺฐตฺเยเกน ปณฺฑิโต;

อนิสมฺม ปรํ ฐานํ, น ปุพฺพมาลยํ ชเหฯ

๑๖๐.

ธนธญฺญ ปโยเคสุ, ตถา วิชฺชาคเมสุ จ;

ทูเตสุ อปจาเรสุ, จชฺชา ลชฺชา ตทา ภเวฯ

๑๖๑.

ทฺวิคุโณ ถีนมาหาโร, พุทฺธิจาปิ จตุคฺคุโณ;

ฉคฺคุโณ โหติ วายาโม, กาโม ตฺวฎฺฐคุโณ ภเวฯ

๑๖๒.

ปพฺเพ ปพฺเพ กเมนุจฺฉุ, วิเสสรสวาคฺคโต;

ตถา สุเมตฺติโก สาธุ, วิปรีโตว ทุชฺชโนฯ

๑๖๓.

กสฺสโก วาณิโช มจฺโจ, สมโณ สุต สีลวา;

เตสุ วิปุล ชาเตสุ, รฎฺฐมฺปิ วิปุลํ สิยาฯ

๑๖๔.

อสชฺฌายมลา มนฺตา, อนุฎฺฐานมลา ฆรา;

มลํ วณฺณสฺส โกสชฺชํ, ปมาโท รกฺขโต มลํฯ

๑๖๕.

หีนานํ คจฺฉเต วิตฺตํ, วีรานํ สนฺตกตฺตนํ;

วทนฺติ จ หีนา ชนา, ปุพฺพกมฺมปฺปธานกาฯ

๑๖๖.

น วทนฺติ เจวํ ธีรา, วายมึสุ สพฺพกมฺเม;

น เจ สิชฺฌติ ตํ กมฺมํ, อผลํ เอว โก โทโสฯ

๑๖๗.

นีจํ กุลํ นิปญฺญํ วา, นิรูปํ นิพลํ สมํ;

อิมํ กาลํ ฉุตฺตกาลํ, ธนเมว วิเสสกํฯ

ปกิณฺณกกณฺโฑ นิฎฺฐิโตฯ

ปณฺฑิโต สุชโน กณฺโฑ, ทุชฺชโน มิตฺตอิตฺถิ จ;

ราชา ปกิณฺณโก จาติ, สตฺตกณฺฑวิภูสิตํฯ

วิสุทฺธาจารเถเรน, วิสุทฺธารามวาสินา;

สพฺพกุลานมตฺถาย, วิโสธิตํ ปถกฺขเยฯ