กวิทัปปณนีติแปล_๑๒. เคล็ดลับการเรียนพระบาฬี

#เคล็ดลับการเรียนพระบาฬี#
๑๒.
อจินฺติเย สาฏฺฐกเถ, ปณฺฑิโต ชินภาสิเต;
อุปเทสํ สทา คณฺเห, ครุํ สมฺมา อุปฏฺฐหํฯ
ตสฺมา สาฏฺฐกเถ ธีโร, คมฺภีเร ชินภาสิเต;
อุปเทสํ สทา คณฺเห, ครุํ สมฺมา อุปฏฺฐหํฯ

„เมื่อพระบาฬีและอรรถกถาอันตนคิดไม่ออก
ผู้มีปัญญาพึงปรนนิบัติครูโดยเคารพและถือเอา
คำแนะนำในกาลทุกเมื่อ. เพราะเหตุนั้น
นักปราชญ์เมื่อรับใช้ครูโดยเคารพ พึงรับเอา
คำสั่งสอนในพระดำรัสของพระชินเจ้าที่ลึกซึ้ง
พร้อมกับอรรถกถา ทุกเมื่อเทอญ.“

(#กวิทัปปณนีติ, หมวดบัณฑิต, คาถาที่ ๑๒)

……………….

ศัพท์น่ารู้ :

#อจินฺติเย (ที่ไม่ควรคิด, ที่ตนคิดไม่ออก) อจินฺติย+สฺมึ
#สาฏฺฐกเถ (อันเป็นไปกับอรรถกถา, พร้อมอรรถกถา) สห+อฏฺฐกถา > สาฏฺฐกถ+สฺมึ
#ปณฺฑิโต (บัณฑิต, นักปราชญ์, ผู้มีปัญญา) ปณฺฑิต+สิ
#ชินภาสิเต (ภาษิตของพระชินเจ้า, พระพุทธพจน์, พระบาฬี) ชิน+ภาสิต > ชินภาสิต+สฺมึ
#อุปเทสํ (คำแนะนำ, คำชีแจ้ง, คำสั่งสอน, เคล็ดลับ, เทคนิค) อุปเทส+อํ
#สทา (ทุกเมื่อ, ทุกเวลา) สพฺพ+ทา ปัจจัย
#คณฺเห (ถือ, รับ, ยึด, เรียน) คห+ณฺหา+เอยฺย คหาทิ. กัตตุ.
#ครุํ (ครู, อาจารย์) ครุ+อํ
#สมฺมา (โดยชอบ, ด้วยดี, โดยเคารพ) นิบาต
#อุปฏฺฐหํ (อุปฐากอยู่, ปรนนิบัติ, รับใช้อยู่) อุป+ฐา+อ+อนฺต ลง ห อาคมและรัสสะ, ซ้อน ฏฺ > อุปฏฺฐหนฺต+สิ  แจกเหมือน คจฺฉนฺต ศัพท์.
#ตสฺมา (เพราะเหตุนั้น) ต+สฺมา สัพพนาม, หรือนิบาตก็ได้.
#คมฺภีเร (ที่ลึกซึ้ง) คมฺภีร+สฺมึ
#ธีโร (ธีรชน, นักปราชญ์, ผู้มีปัญญา) ธีร+สิ

……………….